“Dan ben je nog net op tijd!” kreeg ik van veel mensen om mij heen te horen zodra ik vertelde naar Cuba op vakantie te gaan. En eerlijk is eerlijk, het versoepelen van het Amerikaanse embargo met Cuba was inderdaad de voornaamste reden om deze zomer naar het eiland af te reizen; ook al stond het al langer op mijn verlanglijstje. Bijna alle andere toeristen die mijn vriend en ik op onze reis tegenkwamen hadden dezelfde reden voor hun vakantiebestemming: nu kun je nog het authentieke Cuba beleven! Maar wat is nu eigenlijk dat ‘authentieke Cuba’?
Wie aan Cuba denkt, denkt waarschijnlijk meteen aan de oldtimers. En ja, deze zijn er volop. Bij aankomst op het vliegveld in Havana worden we opgehaald in een Plymouth 54 en als we de volgende dag in de stad zelf rondlopen kijken we onze ogen uit…Cadillacs, Chevrolets, Pontiacs, maar ook Ladas, alles rijdt er door elkaar; een geweldig gezicht.
Cuba = sigaren, mojito’s en salsa
Toch zijn de oldtimers voor de Cubanen zelf geen signatuur van het land. Een lokale boer in Viñales vertelt ons dat de Cubaanse cultuur gekenmerkt wordt door 3 dingen: sigaren, mojito’s en salsa. En eigenlijk kun je hier ook niet omheen. De rum vloeit rijkelijk in elk restaurant, in sommige is zelfs geen fris te verkrijgen; en niet alleen de Mojito, maar ook de Piña Colada, Daiquiri en Cuba Libre vinden gretig aftrek. Bij deze zelfde restaurants, hoe klein ook, staat er altijd wel een salsabandje te spelen. Je wordt vanzelf vrolijk van de opzwepende muziek; zelfs al komen het welbekende Guantanamera en Chan Chan al voor de tiende keer voorbij op één dag
En dan de sigaar; de Cubanen roken ze niet alleen volop, ze proberen ze ook aan de lopende band aan je te verkopen. Het is denk ik de grootste zogenaamde scam van Cuba: een Cubaan spreekt je aan, maakt een praatje met je en zegt vervolgens dat hij je A-merk sigaren kan verkopen voor een veel betere prijs dan in de fabriek of winkel. Zo kwamen wij in Santa Clara, zogenaamd per toeval, “dé directeur” van de grote sigarenfabriek tegen. Na een kort praatje over de plaatsen die hij in Nederland eens bezocht heeft, weet deze man ons te vertellen dat de rondleidingen in de fabriek toch echt op andere tijden starten dan in onze reisgids staat aangegeven. De sigaren die hij ons vervolgens laat zien zijn niet van de echte te onderscheiden.
Cubaanse eigenaardigheden
Naast dit soort scams heeft Cuba ook nog andere ‘eigenaardigheden’. Zo moet je bij elke casa particular, een soort Bed & Breakfast waarbij je dus slaapt bij mensen thuis, direct je paspoort afgeven en worden al je gegevens, samen met je aankomst- en vertrekdatum, zorgvuldig genoteerd in een soort registratieboekje van de staat. Daarnaast betalen toeristen nog steeds met hun ‘eigen’ munteenheid, de Peso Convertible (afgekort CUC), terwijl de Cubanen zelf alles met de Peso Cubano (afgekort CUP) betalen. Hierdoor is niet alleen alles voor toeristen minimaal 2 keer zo duur, voor de Cubanen zelf valt ook het meeste geld in de toeristenindustrie te verdienen. Zo verdient een taxichauffeur vele malen meer dan een arts met een medische opleiding.
Toch, of misschien wel daardoor, is alles ontzettend goed geregeld voor toeristen. Een taxi collectivo, ookwel gedeelde taxi genoemd, is snel geboekt en ook een casa particular is binnen no time gevonden, zelfs zonder reservering. De Cubanen zijn vriendelijk en behulpzaam en zodoende voelt het er ook veilig. Waar ik de eerste dag nog angstvallig mijn camera elke keer in onze rugzak terugstopte, liet ik hem al snel daarna gewoon om mijn nek hangen, zonder problemen.
De auto’s, de rum, de sigaren, de muziek, maar ook de registratieboekjes en toeristische munteenheid, dit alles maakt Cuba authentiek! Ik ben benieuwd of het inderdaad zo snel zal veranderen als iedereen denkt.
Vijf favoriete bezienswaardigheden
Mijn 5 hoogtepunten van onze reis door dit authentieke Cuba waren:
1 – Te paard door de Valle de Viñales
2 – Afkoelen in waterval El Nicho in Topes de Calientes
3 – Kijken naar swingende Cubanen bij Plaza Major te Trinidad
4 – Genieten van de mooie stranden en de rust in Santa Lucia
5 – Struinen door de drukke straatjes van Havana Vieja