Ameland – Vorige week heb ik voor het eerst voet op Amelander bodem gezet, het enige waddeneiland waar ik nog niet was geweest. Of ik dan nu een favoriet eiland heb? Jeetje, ik kan niet kiezen, echt niet! Elk eiland is uniek en heeft haar eigen charme.
Wat de eilanden in elk geval gemeen hebben, is de relaxte sfeer en prachtige natuur. Zoek je in eigen land een snelle ‘powerboost’ voor jouw batterijtjes? Alleen, met je vriend, het hele gezin, met of zonder viervoeter, een groep vriendinnen? De waddeneilanden verlenen zich hier uitstekend voor. Wil je al wandelend of op de fiets helemaal tot rust komen tussen duinen, zee, bossen, meertjes, konijnen, kokmeeuwen, fazanten en kiekendiefjes? Dan raad ik in het bijzonder Ameland, Schiermonnikoog of Vlieland aan vanwege de kleinschaligheid. In deze blog centraal: Ameland.
Weetjes over Ameland
De oorsprong van Ameland gaat ver terug in de geschiedenis; al sinds de 8ste eeuw wonen hier mensen. In die tijd was het eiland vele malen groter. Door de jaren heen heeft de zee grote stukken land weggespoeld, waaronder hele dorpen (zoals ‘t Oerd en Sier). Omstreeks 1800 waren er nog slechts 3 zogeheten ‘duinbogen’ over; eilandjes met daarachter dorpen. Het huidige Ameland is ontstaan doordat men deze dorpen op een gegeven moment is gaan verbinden door middel van dijken.
Tegenwoordig heeft Ameland een oppervlakte van zo’n 269 km², waarvan 59 km² uit land bestaat en 209 km² uit water. Op het eiland bevinden zich 4 dorpen; Nes, Buren, Ballum en Hollum.
Met de veerboot van Holwerd naar Ameland
Vanuit Holwerd (Friesland) kun je met de veerboot naar Ameland. Je hebt hierbij de keuze tussen de reguliere veerdienst (ook voor voertuigen) die je in 50 minuten naar Ameland brengt of de sneldienst (alleen passagiervervoer) die in 20 minuten naar het eiland vaart. Let wel, voor de sneldienst betaal je een (flinke) toeslag.
Je tickets voor de overtocht bestel je eenvoudig vooraf via de website van de veerdienst Wagenborg. Je koopt een retourtje maar hoeft alleen de datum van vertrek in te vullen. Een concreet tijdstip voor jouw afvaart is niet nodig als je zonder auto reist. Ook de datum van de terugreis hoef je niet door te geven, zo kun je desgewenst nog een dagje (of aantal dagen…) aan je verblijf vastplakken. Fijn flexibel toch? Oh en als je mazzel hebt, kun je onderweg vanaf de boot zeehonden spotten.
Fietsen op Ameland
Na Texel (qua oppervlakte bijna dubbel zo groot als Ameland) telt Ameland de meeste fietspaden, maar liefst 100 die meer dan 90 kilometer beslaan! Je raakt dus niet bepaald snel uitgefietst. Via ons hotel (waarover later meer) had ik vooraf fietsen voor mijn man en mijzelf gehuurd bij Nobel. Ik reserveerde fietsen met 7 versnellingen en vond dat al een hele luxe. Elektrische fietsen? Pppfff, ik ben geen watje noch bejaard, dacht ik stoer. Nou, daar héb ik me toch spijt van gekregen.
Op de eerste dag 16 kilometer gefietst van ons hotel in Nes naar Hollum, 16 kilometer terug en tussendoor een strandwandeling van 1.5 uur. Ik heb niemand anders gezien met een fiets zonder motor en we kregen complimenten van voorbijgangers. Dat zegt wel iets denk ik. Kortom, tip: Huur een elektrische fiets, een absolute must. Vooral als je niet wilt dat jouw gezicht wordt gegeseld door slagregen en een stormachtige wind tegen…en dan heb ik het nog niet eens gehad over een pijnlijke ‘derrière’. De trui die ik halverwege de dag van ellende om mijn zadel had gewikkeld (zie foto), hielp mij helaas psychologisch meer dan fysiek 😉
Duinen en strand op Ameland
Ameland heeft een totale strandlengte van 27 km, wat enorm lang is in vergelijking met Texel dat 28 km strand telt. Ons hotel was dus gelegen in Nes, maar onze fietsen stonden klaar bij de haven en onze bagage werd naar het hotel gebracht. Na aankomst met de boot sprongen we dan ook direct op de fiets om koers te zetten naar het strand dat de hele noordzijde van het eiland beslaat. Via het Nesserbosch naar de Nesserduinen. De wind door mijn haren, zilte zeelucht in mijn neusvleugels en uitzicht op de Noordzee; mijn mini vakantie op Ameland was officieel begonnen!
Flora op Ameland
Ameland biedt een rijke mix aan natuurgebieden; van duinen, strand en bos tot moerasgebieden, eendenkooien en weidevogelreservaten.
Het zoete én zoute water op Ameland zorgt bovendien voor een rijkdom aan plantensoorten. Van de 1400 soorten die Nederland telt, bloeien op Ameland zo’n 500(!). Toen mijn man en ik vorige week door de duinen liepen, zagen we aan de struiken van de duindoorn ontelbare fel oranje besjes die blijkbaar in de herfst bloeien. Hier maakt men op het eiland siroop van.
Ook op Ameland vind je in de herfst volop zwammen en meer specifiek paddenstoelen.
Fauna op Ameland
Ook aan vogels geen gebrek op Ameland. Te denken valt aan de kiekendief, koekoek, kokmeeuw, zilvermeeuw, grutto, tureluur en drieteenstrandloper. Aan de oostelijke zijde van het eiland staat een vogelkijkhut op ’t Oerd. De vogelspotters kunnen hier hun hart ophalen.
De tweede dag heb ik tijdens een strandwandeling contact gezocht met
Dierenambulance Ameland. Langs de waterkant zag ik een brandgans ineengedoken zitten. Toen de gans het toeliet dat ik (met handschoen aan) over zijn kopje aaide, wist ik dat er iets niet klopte. Als vrijwilliger bij Dierenzorgcentrum Louterbloemen, kon ik het niet over mijn hart verkrijgen om het diertje aan zijn lot over te laten, met name omdat de golven steeds verder het strand op spoelden. De ambulancemedewerker liet echter weten dat gewonde trekvogels niet worden opgehaald. Vooral omdat het vogelgriepvirus op dit moment heerst onder brandganzen. Vanwege het grote risico op besmetting, heeft de ambulance helaas geen andere keuze dan (vermoedelijk) besmette vogels niet op te vangen.
Nou had deze brandgans een lamme vleugel en vertoonde het verder geen verschijnselen, maar ook in dat geval moeten we de natuur helaas zijn gang laten gaan. Sommige vogels kunnen de groep niet bijhouden, waarna ze uiteindelijk naar de grond afdalen wegens uitputting. Terwijl er wat tranen over mijn wangen biggelden, heb ik de gans opgetild en naar een beschut plekje in de duinen gebracht, zodat het daar rustig kon sterven. Ik krijg nog een brok in mijn keel terwijl ik dit type, maar het is niet anders. Ook dat kun je dus meemaken op Ameland.
Let op: Het wordt ten zeerste afgeraden om vogels aan te raken die vermoedelijk besmet zijn, aangezien het virus ook gevaarlijk kan zijn voor mensen. Houd ook je hond(en) bij je in zo’n geval, want ook zij kunnen ziek worden.
Nes
Nes is een pittoresk dorp met karakteristieke 17e eeuwse huizen, boetiekwinkeltjes en gezellige restaurants en bars. De oude kerktoren stamt uit 1723. Bijzonder is dat de toren niet aan de kerk vastzit, maar vroeger fungeerde als baken voor de scheepvaart. Aan de Rixt van Donia straat staat een Commandeurswoning uit 1625, tevens Rijksmonument. Een Commandeurswoning is de woning van een kapitein van de walvisvaart of koopvaardij. In de 17e en 18e eeuw waren deze kapiteins woonachtig op Ameland, Terschelling en Texel. Hollum vormde destijds het centrum van de zeevaart, waardoor in Hollum de meeste Commandeurswoningen staan. De woning in Nes is echter de oudste.
Ballum
Vanuit Nes fietsten wij naar de Ballumerduinen, ons vertrekpunt van een lange strandwandeling richting de Hollumerduinen. Er was geen mens te bekennen op het ruigste strand van Ameland toen wij er liepen. Slechts omringd door een strakblauwe lucht, zee en eindeloos witte zandvlakte. Wat een rust.
Mijn man bracht als kind bijna elke herfstvakantie op Ameland door. Een van de familietradities was over het strand lopen van Hollum naar het strandpaviljoen van Ballum (helaas bestaat dat paviljoen niet meer, maar er is een ander paviljoen voor in de plaats gekomen met de naam, jawel, ‘Strandpaviljoen Ballum’).
Vervolgens opwarmen met een warme chocolademelk en pannenkoek (voor mijn man en zijn zusje) en pan mosselen (voor de overige familieleden) om met opgewarmde lijven en goed gevulde buikjes via de duinen terug te lopen naar Hollum. Tevreden kinderen én volwassenen!
Het Borndiep
De Noordzee en Waddenzee worden met elkaar verbonden door het Borndiep of Amelander Gat, een zeegat tussen Ameland en Terschelling. Toen wij er waren was de lucht zó helder, dat wij Terschelling konden zien liggen.
Het ‘Nobeltje’
Ballum is het kleinste dorp op Ameland, maar zeker de moeite waard om doorheen te slenteren. Vergeet geen stop te maken bij café restaurant Nobel om het beroemde ‘Nobeltje’ te proeven; een krachtige, zoete likeur.
Hoe Nobeltje is ontstaan? De uitgebreide versie kun je lezen op de website van Nobel, maar hier alvast een samenvatting omdat het zo’n leuk verhaal is.
De familie Nobel woont al 4 generaties op Ameland. Overgrootvader Willem Barend Nobel begon rond 1900 een café in Ballum. Tijdens de extreem koude winter van 1902 werd in Holwerd een arrensleewedstrijd gehouden. Hier deden vele Amelanders aan mee. Tijdens de barre overtocht terug, werd geen druppel sterke drank onverspild gelaten. Bij terugkomst op Ameland doken de deelnemers in Ballum hoopvol bij Willem Barend de kroeg in. De familie Nobel verkoopt geen ‘nee’ en dus dook opa Nobel de keuken in om een drankje te brouwen voor zijn verkleumde gasten. Het geheime recept is nadien van generatie op generatie over gegaan.
Ik zeg: Proost!
Hollum
Het enorm brede strand van Hollum wordt vaak beschouwd als het mooiste strand van Ameland.
De zonsondergangen van Hollum zijn spectaculair. Een perfecte locatie om hiervan te genieten is Beachclub The Sunset, op het uiterste westpuntje van Ameland. Hun motto luidt: ‘If you’re not barefood, you’re overdressed’. Opgegroeid op Curaçao, kan ik mij daar natuurlijk helemaal in vinden! Geen alledaagse strandtent, maar net dat beetje extra luxe. Comfortabele loungebanken, een ruime keuze aan cocktails en stijlvol dineren. Beachclub The Sunset wordt ook wel het Ibiza van de Noordzee genoemd, maar ook in de herfst en winter kun je hier fijn opwarmen met een glas huisgemaakte glühwein bij de openhaard. En als je nog een trouwlocatie zoekt…
Ook het dorp Hollum zelf is de moeite waard om te ontdekken. Je vindt hier leuke souvenirwinkeltjes. Zo heb ik daar de Nobel likeur in handig formaat gekocht. Lekker om thuis na te genieten of om als cadeautje weg te geven.
Vuurtoren Bornrif
De rood-witte vuurtoren van Ameland, ‘Bornrif’, ligt vlakbij Hollum, is 55 meter hoog en stamt uit 1888. Sinds 2005 is de vuurtoren overigens niet meer in gebruik, waardoor hij nu is opengesteld voor publiek.
Je kunt de vuurtoren beklimmen, al ben je gewaarschuwd, want het zijn maar liefst 236 treden naar de top. Maar de moeite loont als je eenmaal boven bent; een weids uitzicht over de helmgrasvlakten en dennenbomenpartij rondom de vuurtoren. Tijdens de klimpartij kom je interessante exposities tegen, zoals over het leven van de vuurtorenwachters.
Leuk weetje: de vuurtoren is een officiële trouwlocatie op Ameland.
Over de dijk van Hollum naar Nes
Tja, en dan moet je weer 16 kilometer terug van Hollum naar Nes…gelukkig ging de terugreis over de dijk aan de zuidkant soepeler dan klimmen en dalen door de duinen. Hoewel je een pittig stukje tegenwind krijgt te verduren als je Hollum uit fietst richting de dijk.
De fietstocht over de dijk is absoluut de moeite waard met een breed aangelegd fietspad. De late middagzon schitterde voortdurend op wad en zee naast het fietspad, wat mooie plaatjes opleverde.
Buren
Het jongste dorp op Ameland is Buren, waar je diverse winkels vindt maar ook het Landbouw- en Juttersmuseum Swartwoude. In het museum leer je hoe inwoners van Ameland in de 19e eeuw leefden. Rixt van het Oerd leefde van het jutten, maar liet daarnaast bewust schepen stranden door vuren te maken op het strand. Tot ze in een van de gestrande schepen het lichaam van haar zoon aantrof…Aan de hoofdweg in Buren staat een beeld van Rixt van het Oerd.
Buurderduinen
De laatste dag begon ik opgewekt aan de fietstocht van Nes via Buren naar natuurgebied ’t Oerd aan de oostzijde van Ameland. Een half uurtje door de duinen fietsen, dat stelt niks voor, toch? En die storm van de avond ervoor was vast al helemaal geen liggen. Na het weigeren van een elektrische fiets, was ik wederom te optimistisch geweest. Na 40 minuten besloten we om te keren en gelukkig maar, want dat briesje bleek ineens een stormachtige wind tegen. Van die wind waarbij je de versnelling in z’n 1 zet maar nog steeds niet vooruit komt, laat staan over duinheuveltjes. Zwetend en scheldend worstelde ik mij een weg terug door de Buurderduinen.
Even op een bankje uitpuffen met een kopje thee uit de van huis meegebrachte thermoskan en een sultana. Door de kou aan onze billen toch maar snel te voet koers gezet richting het strand. Met de fietsen hadden we het even helemaal gehad 😉
Na lekker te zijn uitgewaaid van mijn kruin tot in mijn onderbroek (bij wijze van spreken dan hè), konden we bij Strandpaviljoen ‘t Strandhuys een take-away warme chocolademelk krijgen. Ik kan je vertellen, die smaakte verdomd lekker na alle inspanning!
Hotel tip
De familie van mijn man verbleef elk jaar in een vakantiehuisje in Hollum, bij voorkeur aan de rand van de Hollumerduinen, lekker dicht bij het strand. Dergelijke huisjes zijn eenvoudig te boeken via Booking. Aangezien wij deze keer zin hadden om luxe te doen, in de zin van comfort en niet hoeven koken, kozen wij voor een hotel. Het werd Hotel van Heeckeren, gelegen in het centrum van Nes.
Mijn excuses alvast voor de uitgebreide informatie en foto’s hieronder, maar Hotel van Heeckeren was voor mij de kers op de taart tijdens ons verblijf op Ameland. Een uiterst comfortabele hotelkamer verricht wonderen als je tevreden maar ietwat verkleumd en met spierpijn terugkeert na een intensieve dag op de fiets en het strand.
Ik had mij vooraf al verkneukeld bij het zien van de veelbelovende foto’s van o.a. een dubbele regendouche én bad én espresso bonenapparaat op de kamer. De werkelijkheid oversteeg mijn verwachtingen!
De ontvangst in het hotel begon al goed met een uiterst sfeervol aangeklede receptie en grappige vintage elementen zoals een kofferwand. Ik houd ervan!
Ook de hotelmedewerkers waren stuk voor stuk enorm vriendelijk en klantgericht. Geen brug was te ver, zoals het onderstaande grappige verhaal onderstreept. Mannen, scrol maar even een alinea verder.
Een uitdaging? Die kun je krijgen!
Op een kaartje op de hotelkamer stond geschreven dat de medewerkers openstaan voor een uitdaging qua persoonlijke verzoekjes. Nou was geheel onverwachts voor mij de tijd van de maand aangebroken en dan heb je niet genoeg aan één verfrommeld reserve exemplaar in je handtas (vrouwen, jullie weten wat ik bedoel).
Ik informeerde dus fluisterend en met het schaamrood op mijn kaken om 21u ‘s avonds bij de receptie of dit verzoekje uitdagend genoeg voor ze was. Er was geen noodvoorraad aanwezig in het hotel, maar de receptioniste was zó servicegericht, dat ze mij voorzag uit haar privé voorraad die ze in haar auto had liggen. Ze wuifde mijn protesten glimlachend weg met de woorden: “Vrouwen moeten elkaar een beetje steunen in dit soort tijden.” Zó lief, ik zal dit kleine maar voor mij grootse gebaar nooit vergeten. Als je dit leest, je weet wie je bent: nogmaals onwijs bedankt.
Terug in de tijd
Op onze kamer o.a. heerlijke douche- en badproducten van Rituals (zelfs geurstokjes op het toilet en ik moet bekennen, sindsdien ook op ons toilet thuis haha), oordopjes op het hoofdkussen, Tony’s Chocolonely bij de espressomachine, een vinyl platenspeler en vintage radio en wekker.
Beneden in de lobby staat een kist vol LP’s om te lenen voor op de kamer. Leuke extra: voor slechts 15 euro mag je een LP mee naar huis nemen. Naast het Nobeltje ook een erg leuk souvenir.
Op de salontafel in onze hotelkamer lag een ansichtkaart die Hotel van Heeckeren gratis voor ons heeft verstuurt.
Wil je het nóg luxer en een bubbelbad in plaats van ‘gewoon’ bad? Ook dat is mogelijk bij Hotel van Heeckeren. Je kunt er zelfs een champagne arrangement bij boeken.
Hotel van Heeckeren en coronamaatregelen
Ondanks coronatijd heb ik mij geen moment onveilig gevoeld binnen de muren van Hotel van Heeckeren. Alles was top geregeld. In het koelkastje op de kamer was genoeg plaats voor drankjes en lunchpakketjes, ideaal met een supermarkt op 2 minuten lopen afstand van het hotel.
Voor de gasten van het hotel staat ook in deze tijd elke ochtend een uitgebreid ontbijtbuffet klaar (er zijn plastic schermen en looproutes aangebracht). Ontbijten is mogelijk tussen 08:30u en 10:30u en je hoeft pas om 11:00u uit te checken. Dat geeft wel aan dat Hotel van Heeckeren gericht is op gasten die een ‘lazy sunday’ gevoel weten te waarderen.
De ingrediënten waaruit het ontbijt bestaat zijn veelal afkomstig van lokale ondernemers zoals een kaasboerderij en bakkerij. Verser dan vers dus. Brandnetelkaas, truffelsalami, Fries suikerbrood, een eitje dat de kok ter plekke op verzoek voor je maakt, cranberry yoghurt, verse sappen en smoothies, pancakes; de keuze is reuze. Het is fijn vertoeven in de zonnige serre waar een koekoek elk half uur uit haar klok springt.
Je mag bovendien de hele dag gratis koffie (inclusief cappuccino en latte macchiato e.d.), thee, warme chocolademelk, water met een smaakje (bijvoorbeeld verse munt) én fruit pakken uit de lobby.
Samen delen
‘s Avonds kun je als gast dineren in het pop-up restaurant van het hotel, een samenwerking tussen Grandcafé Van Heeckeren en Proeflokaal Rixt. Beachclub The Sunset in Hollum is trouwens ook onderdeel van Hotel van Heeckeren.
Wij hebben beide avonden heerlijk gegeten, zoals de foto’s getuigen. De ‘samen delen specials’ zijn echt een aanrader, evenals de proeverij van Amelander kroketjes en San Danielle ham met bruschetta tomaat.
De eerste avond bestelden wij de Rixt’s vleesplank, bestaande uit flat iron black angus biefstuk met ketjap-sesam dressing, varkenshaas met champignons, ui en spek, pulled chicken met pinda-crumble saus, frites rendang, huisgemaakte atjar van komkommer en paprika en geroosterde seizoensgroenten. De tweede avond hebben we de Rixt’s visplank genomen (zie foto).
En tja, vrouwen hebben altijd nog een plekje over voor een toetje. Dat werd de lemon pie met huisgemaakt limoncello-ijs. Liefhebbers kunnen er ook een shotje limoncello bij bestellen, uiteraard ook huisgemaakt door Proeflokaal Rixt.
Wél wordt vanaf 20u geen alcohol meer geschonken. Dan is dat flesje bier in het koelkastje op de kamer dus wel zo gezellig voor later op de avond bij een ouderwets potje Monopoly. Ook spelletjes zijn gratis te leen in het hotel.
Andere leuke activiteiten op Ameland
- Paardrijden door de duinen en op het strand. Lessen zijn te boeken bij bijvoorbeeld Rijstal De Blinkert of Manege ’t Jutterspad;
- Een paardenreddingbootdemonstratie bijwonen;
- Een bezoek aan snoep- en theewinkeltje De Ouwe Stee in Ballum;
- Ronddwalen door natuurgebied ’t Oerd;
- Wadlopen;
- Met de Robbenboot op zoek naar zeehonden;
- Strandzeilen en/of blokarten.
Het is wel duidelijk, ik moet de familietraditie voortzetten en snel terug naar Ameland!
Gun jezelf wat rust in deze roerige coronatijden en geniet van jouw mini vakantie op Ameland!
Tip: Check per horecagelegenheid en activiteit welke coronamaatregelen op dat moment gelden. Zo vaart de Robbenboot bijvoorbeeld niet t/m half december.
Deze leuke blog over Ameland is geschreven door Liselotte